راهنمای جامع انواع سنگ ساختمانی

به طور کلی انواع سنگ های طبیعی به سه دسته کلی رسوبی، آذرین و دگرگونی دسته بندی می شوند. تنوع بسیار بالای سنگ های ساختمانی موجب بروز ویژگی ها و خصوصیات مختلفی از آن‌ها شده است که امروزه شاهد کاربردهای مختلف هر یک در صنایع مختلف از جمله ساختمان سازی هستیم. در این مقاله نیز ما به معرفی و بررسی تعدادی از پرکاربردترین سنگ‌های ساختمانی می پردازیم.

سنگ گرانیت ( خارا )

سنگ گرانیت از واژه ی لاتینِ گرانوم ، به معنی خَرمن گرفته شده است. درزمان گذشته به محل انباشته کردن گندم‌های دروشده، خرمن گفته می شد لذا بخاطر وجه تشابهی که ساختار سنگ گرانیت با خرمن گندم دارد، نام” گرانوم ” را بر آن نهاده اند. سنگ گرانیت دارای بافتی ازدانه‌های متوسط تا درشت است. این سنگ به علت وجود کانی های مختلف دارای تنوع رنگی مانند سفید، خاکستری روشن و تیره، سبز، صورتی متمایل به قرمز، سبز و مشکی یافت می شود.سنگ گرانیت (خارا) با چگالی 2.75  گرم بر سانتی متر مکعب، از سنگین ترین سنگ‌ها به شمار می آید.

ویژگی سنگ گرانیت

• سختی بالا: گرانیت از سخت‌ترین و مستحکم‌ترین سنگ های ساختمانی است به گونه ای که برای برش آن از تیغه های سخت‌بر استفاده می شود.
• سنگ‌های بسیار متراکم و توپری که ساب پذیری بسیار عالی دارند.
• در برار حرارت، سرمای شدید و یخبندان ، خش و ضربه بسیار مقاومند.
• بسیار مقاوم در برابر سایش
• امکان تولید اسلب هایی با ضخامت بسیار کم
• جذب آب بسیار ناچیز و بعضا رو به صفر
• مقاومت بالا در برابر مواد شوینده و اسیدی
• سنگ‌های گرانیت در رنگ های متنوع استخراج می شوند که از جمله آنها سنگ های گرانیت سفید و  گرانیت مشکی است.

کاربردهای سنگ گرانیت در ساختمان

• به عنوان کف‌پوش و سنگ پله درمکان‌هایی شلوغ و پررفت‌وآمد، مثل پاساژهای تجاری، ادرات، بانک ها و موسسات و…
• برای بدنه ساختمان چه در داخل و چه در بیرون
•  برای میز پیشخوان ( کانترتاپ ) ،صفحه روی کابینت، سنگ اپن بهترین گزینه در میان هر نوع مصالح و سنگ است.
• جداول سنگی و کفپوش محوطه

سنگ گرانیت به دلیل تخلخل رو به صفر دارای سطح صاف و وزن بسیار بالاست. از این رو حتی الامکان از آن برای نمای ساختمان استفاده نمی شود. البته برای وزن آن می توان از سنگ هایی با ضخامت بسیار کم مطابق با آخرین تکنولوژی روز استفاده کرد. موضوع دیگر در نحوه اتصال است که برای جبران وزن زیاد بجای ملات سیمانی می توان از چسب سنگ استفاده کرد.

سنگ بازالت

سنگ بازالت از دسته سنگ های معروف آذرین بیرونی است، که درکشور ایران به وفور وجود دارد. همینطور درکره‌ی ماه نیز، به فراوانی یافت می شود. سنگ بازالت به شکل تمام بلورین، نیمه بلورین و گاهی شیشه است.از سنگ بازالت به صورت سنگ فرآوری شده و کوپ درجداول خیابان ها، کف پیاده روها و به صورت ساییده شده و یا چرمی در نمای ساختمانی به کار گرفته می شود.

جالب است بدانید که از سنگ بازالت در فیزیوتراپی (به جای تشک برقی) و همچنین در تهیه الیاف (به علت : مقاومت حراراتی بالا و استحکام در دماهای بالاتر از ۹۰۰ درجه سانتی‌گراد، ویژگی‌های دی‌الکتریکی بالا، مقاومت سایشی و کششی) استفاده می‌کنند. از دیگر شگفتی‌های این سنگ، جذب دی‌اکسید کربن (از انتشار گاز گلخانه ای دی‌اکسید کربن در اتمسفر جلوگیری می‌کند) است.

سنگ لایمستون

سنگ لایمستون، سنگِ رسوبیِ کربناته‌ای است، که حدود ده درصد ازسنگهای رسوبی را تشکیل داده است. لایمستون ها اغلب، از قطعات موجودات دریایی، مثل مرجان‌ها ساخته شده‌اند. سنگ لایمستون از دسته سنگ‌های جوانی است که به دلیل تسریع دراستخراج، ازمقاومت فرسایشی کمتری برخوردار است. بنابراین از آن ، درمناطق پرتردد استفاده نمی شود. همچنین به راحتی در برابر ضربه و برخورد با اشیاء تیز خرد می‌شود. سنگ لایمستون به دلیل ساختار آهکی که دارد، ازجذب آب بالایی برخوردار است. همین موضوع ازاستفاده ی آن درمکان هایی که درمعرض رطوبت وآب ریز زیادند (مثل حمام و دستشویی یا محوطه های بیرونی که در معرض بارندگی و آب هستند) جلوگیری می کند. بهترین مورد استفاده ازسنگ لایمستون به عنوان دیوارپوش، برای تزیین دیوارهای داخلی ساختمان وراه و پله ها می باشد. البته امروزه با به کارگیری فن آوری نانو، سنگ را با مواد نانو، پوشش می دهند تا معایبی نظیر جذب آب برطرف گردد. به حدی که می توان در نمای بیرونی هم ازسنگ لایمستون استفاده کرد. پایین تربودن قیمت سنگ لایمستون در مقایسه با سایر سنگ های ساختمانی از جمله مزایای آن به شمار می رود.

کاربرد سنگ لایمستون

• به عنوان یکی از مواد پایه در تولید سیمان
• به عنوان دیوارپوش در داخل و خارج ساختمان
• به عنوان رنگدانه سفید و یا ماده پر کننده در محصولاتی همچون خمیر دندان
• به عنوان تولید کود و تهویه کننده خاک ، سموم دفع آفات در کشاورزی

انواع سنگ لایمستون

• سنگ لایمستون بوژان
• سنگ لایمستون سیلور گوهره
• سنگ لایمستون اسلام آباد
• سنگ لایمستون کوه سفید قم
• سنگ لایمستون مرودشت ( از سفید ترین سنگ های ساختمانی )
• سنگ لایمستون مهاباد
• سنگ لایمستون ونک ( ازخانواده مرمریت ها )

از مهمترین معادن سنگ لایمستون می توان به شهرهای سمیرم اصفهان واسلام آباد کرمانشاه اشاره نمود.

سنگ ترامیت

سنگ ترامیت از دسته سنگ های های رسوبی و از جنس ماسه و خاک رس می باشد و به دلیل هم خوانواده بودن با سنگ تراورتن و مرمریت به این نام (ترامیت) شهرت یافته است. سنگ ترامیت چون در معرض فشارودمای زیای نبوده است آهک بالایی دارد که موجب جذب زیاد آب در آن شده است. البته در مقایسه با تراورتن ها سنگ ترامیت آهک بسیار بیشتری دارد. از لحاظ وزن نیز سبک تر ازسنگ مرمر و مرمریت می باشد.

سنگ ترامیت معمولا سنگی با زمینه روشن است و دررنگ های سفید و کرم در بازاریافت می شود. شباهت زیاد تراورتن ها با ترامیت باعث می شود برخی افراد آن ها را جای هم اشتباه بگیرند.

نمونه ای از انواع سنگ ترامیت

• سنگ ترامیت بوکان

به علت رنگ سفید وقیمت پایین تری که نسبت به تراورتن دارد از جمله سنگ های محبوب مهندسین می باشد. معدن اصلی آن در روستای بوکان استان آذربایجان غربی واقع شده است.

• سنگ ترامیت میاندوآب

به دلیل بافت یکپارچه ای که دارد، درنمای بیرونی ساختمان بیشترین کاربرد را دارد و به کشورهای کویت، امارات، عمان، بحرین و استرالیا صادر می شود.

• سنگ ترامیت مرودشت

مزایای سنگ ترامیت

• قیمت بسیار مناسب از بارزترین مزایای سنگ ترامیت وافزایش رغبت ساختمان سازان به خرید این نوع سنگ شده است.
• از صیقل پذیری متوسطی برخوردار است.پس اگر به دنبال سنگ درخشانی می باشید،سنگ های همچون مرمریت می توانند گزینه های بهتری برای شما باشند.
• رضایت بخش کسانی می باشد که به دنبال سنگی روشن با رنگ یکنواخت و عاری از هر رگه هستند.
• تنوع دربرشِ اشکال نیز از خوش تراش بودن سنگ ترامیت نشأت می گیرد.

معایب سنگ ترامیت

• تراکم پایین سنگ ترامیت از مقاومت آن در برابر فشار و ضربه کاسته است. درنتیجه مانع از استفاده ی آن در قسمت های پرتردد (رفته رفته باعث فرسایش و ازبین رفتن سنگ می شود) همچون راه و پله شده است.
• جذب آب بالا ناشی از وجود آهک زیاد که می تواند موجب خرد شدن وافزایش لکه پذیری سنگ
• مقاومت پایین سنگ در برابر عواملی محیطی (رطوبت ، یخبندان ، هوازدگی )
• سرعت واکنش بالا نسبت به مواد اسیدی و شیمیایی ودرنتیجه لکه دار شدن سنگ

بهترین کاربرد سنگ ترامیت

در دیواره های داخلی ساختمان ، مثل : دیواره پارکینگ ، نورگیر و راه و پله می باشد.البته همانطور که قبل تر هم گفته شد ، امروزه به لطف تکنولوژی مشکل جذب آب سنگ به شرط پوشش صحیح و اصولی ِخلل و فرج  های آن با مواد نانو(که طی فرآیندی درکارخانه ) صورت می گیرد، برطرف شده است. بطوریکه جذب آب به صفر نیز رسیده است تا بتوان از آن در نمای ساختمان هم استفاده کرد.

سنگ مرمر

سنگ مرمر از سنگ های نیمه قیمتی است که از دگرگونی سنگ آهک تحت تاثیر فشار و دما بوجود آمده است و در بازارهای جهانی به نام اُنیکس شهرت دارد. نام مرمر ریشه یونانی و به معنی” درخشان ” است. سنگ مرمراز قدیمی ترین سنگ های شناخته شده توسط انسان است که درطبیعت به‌شکل تخته سنگ های بزرگ یا ورق ورق روی هم وجود دارند. در مقاله سنگ مرمر به طور کامل راجع به این سنگ لاکچری و گران قیمت صحبت کرده ایم.

کاربرد سنگ مرمر

مرمر سنگی ظریف با قابلیت عبور نور اس به همین دلیل زیبایی خیره کننده ای درمقایسه با دیگر سنگ ها دارد. از مرمریت ها می توان برای دیوار، کف میزپیشخوان، کانتر آشپزخانه و حتی سنگ پله استفاده کرد. از این سنگ های حتی برای وان حمام ،روشویه، انواع مجسمه های لوکس و تزیینی ، ظروف و … به وفور استفاده می شود. تنها نکته ای که درخصوص مرمریت ها لازم است رعایت شود این است که با آنها باید با احتیاط رفتار شود چرا که به شدت خش پذیرند.

از معروف ترین معادن سنگ های مرمر ایرانی

• سنگ مرمر سبز شاهین دژ
• سنگ مرمر سبز آب باریک آذرشهر
• سنگ مرمر سبز عباس آباد جلفا
• سنگ مرمر سبز توران پشت یزد
• سنگ مرمر سبز بورق یزد
• سنگ مرمر صورتی نقده
• سنگ مرمر جوشقان اصفهان
• سنگ مرمر مرمر خلج خراسان و …

سنگ تراورتن

سنگ تراورتن از دسته سنگ های آهکی متخلخل می باشد ، که ازجامانده ی رسوبات چشمه های آب گرم در طول زمان تشکیل شده است. میزان ارتفاع، گرما و عناصر محلول در آب بر کیفیت سنگ و در نتیجه بر قیمت سنگ تراورتن موثر است. هر چه عناصر کمتر باشد سنگ تراورتن سفید ترخواهد بود. از جمله بهترین سنگ های تراورتن ایران عبارتند از : تراورتن حاجی آباد، تراورتن عباس آباد، تراورتن دره بخاری، تراورتن آتشکوه و …

کاربرد سنگ تراورتن

تخلخل های موجود در بافت سنگ موجب نفوذ و چسبندگی هر چه بیشتر ملات و سیمان در سنگ شده است. به طوریکه از کنده شدن و سقوط سنگ در طی زمان، پیشگیری می کند. همین موضوع باعث جلب توجه اکثر ساختمان سازان به استفاده از سنگ تراورتن در ساختمان به خصوص در نمای بیرونی با ارتفاع های بسیار شده است. از دیگر کاربردهای آن به استفاده در قرنیز دیوار و سنگ کنارپله می توان اشاره کرد. همانطور که گفته شد سنگ تراورتن نتیجه ی فشرده شدن لایه های رسوبی دریا با گذشت زمان است. پس انتظارمی رود شکل ظاهری تراوتن سنگی با رگه های نواری به همراه رنگ های متنوع باشد. از این رو سنگ تراورتن با سورت بندی های متفاوتی در بازار کد بندی شده است. هرچه رگه ها وناخالصی های تراورتن کمترباشد استحکام سنگ تراورتن هم بیشتر خواهد بود. از تراورتن برای سنگ پله و کف و دیوارهای داخلی نیز می توان استفاده کرد. اما از آنجایی که تراورتن ها ذاتا جرم پذیرند توصیه به کاربرد آن ها برای کف مکان های عمومی نمی شود. همچنین به دلیل درصد جذب آب بهتر است در سرویس های بهداشتی به کار گرفته نشوند.

ویژگی های سنگ تراورتن

• مقاومت سایشی پایینی که دارد به راحتی قابل فرآوری است.
• تخلخل بالا ، موجب خاصیت عایق صوتی و حراراتی آن شده است
• استحکام و مقاومت فشاری مناسب
• صیقل پذیری بسیار خوب
• قابل استفاده برای کارهای حجمی
• مقاوم در برابر سرما و گرما

سنگ مرمریت

مرمریت سنگ دگرگونی آهکی است که تحت تاثیر گرما و فشار و با شرایط متفاوت تری از مرمر بوجود می آید. به لحاظ ظاهری خلل و فرج کمتری نسبت به تراورتن دارد. پس گزینه مناسبی برای استفاده در پله (با ضخامت هاي ٣ و ٤ سانتی متر) و کف ها می باشد. همچنین برای دیواره ها بالاخص در ابعاد اسلب قابل استفاده است. در اغلب سنگ های مرمریت شاهد رگه های فسیلی و آهکی هستیم که بعنوان ضعف در سنگ شناخته می شوند. میزان این رگه ها بسته به درجه کیفی سنگ متفاوت است و هرچه سنگ پاک تر و یکدست تری داشته باشیم طبیعتا قیمت بیشتری خواهد داشت. سنگ های مرمر تنوع رنگ و طرح بسیاری دارند و برخی از آن ها قابلیت بوک مچ و فورمچ شدن دارد. مرمریت در ابعاد اسلب، تایل، طولی و سنگ پله قابل برش هستند و انواع پرداخت سطح بروی آن ها قابل اجراست.

درصد ناخالصی سنگ مرمریت عامل مهمی در رنگ آن می باشد.به طور معمول مرمریت سنگی با رنگ روشن است. اما اگر ناخالصی های موجود بیشتر شود، می تواند به رنگ مایل به آبی، خاکستری، سیاه، زرد و صورتی یافت شود.عمده ذخائر سنگ مرمریت در استان های فارس،اصفهان وکرمانشاه واقع شده است.

سنگ ترااونیکس

سنگ ترااونیکس حاصل ترکیب سه گونه سنگ ایرانیت، تراورتن و مرمر (انیکس ) می باشد. مطالعات پتروگرافی صورت گرفته از سنگ نشان می دهد که بافت سنگ ترا اونیکس بطور کامل متشکل از کانی های کربناته (کانی های اصلی سنگ شامل : آراگونیت ، کلسیت وکربنات آهن ) می باشد.

قسمت هایی از سنگ ترااونیکس که از جنس انیکس است همچون سنگ مرمر نور را از خود عبور می دهد و باکمی سلیقه به خرج دادن در نورپردازی  می توان جلوه ای متفاوت تر از دیگر سنگ ها در خلق اثری با شکوه در نمای داخل و خارج ساختمان ایجاد کرد.

سنگ تراونیکس در تنالیته رنگی سفید تا قهوه ای ، در رنگ های مختلفی همچون سفید ، زرد ، قرمز و شکلاتی در نقش های متفاوت و زیبایی وجود دارد ، که هر سلیقه ای را پوشش می دهد. با توجه به امکان فور مچ و بوک مچی که روی سنگ انجام می شود ، طرح و الگوی های متنوع در کنار چیدمان زیبای آن می توان خلق کرد.

سنگ تراونیکس به دلیل شباهت زیادی که با سنگ مرمر دارد ، بهترین گزینه برای افراد علاقمند به مرمر با صرف بودجه کمتر می باشد . این سنگ به دلیل عدم جذب گرما ، حس خنکی و تازگی مطبوعی به محیط شما می بخشد .

همچنین رنگ گردویی آن بخاطر شباهت ظاهری به بافت چوب، نمای صیقلی و پرجلایی از چوب به محیط می دهد که مورد پسند عاشقان چوب و طبیعت است.

سنگ تراونیکس به دو نوع موج دار و بی موج برش داده می شود و به صورت چرمی و آنتیک صیقل داده شده و مورد استفاده قرار می گیرد.

موارد استفاده ازسنگ تراونیکس

این سنگ زیبا در نماهای داخل و خارج ساختمان اعم از : کف پوش ها، دیوارپوش ها، پله ها و همچنین نمای بیرونی ساختمان نام برد. جذب آب ترا اونیکس بسیار کم است و این خود دلیلی بر آسودگی خاطر در جهت کاربرد آن در محیط های مرطوب همچون آشپزخانه و حمام و دستشویی می باشد.

سنگ سندستون

سنگ سندستون ( ماسه سنگ ) از جمله بهترین و معروف ترین سنگ های رسوبی می باشد. همانگونه که ازنام این سنگ پیداست ازته نشینن شدن عناصر مختلف همچون ماسه ها در کف دریاهایی با عمق کمتر تحت تاثیرفشارودما تشکیل می شوند.

تفاوت سنگ سنداستون و کنگلومرا

تفاوت دراندازه ی دانه های ماسه ای موجب تشکیل نوع دیگری ازماسه سنگ ها با نام کنگلومرا شده است. یعنی در زمان رسوب هرچه دانه های ماسه ای ریزتربوده باشند حاصل آن  تشکیل سنگ سنداستون وهرچه درشت ترباشند موجب پیدایش سنگ های کنگلومرا می شوند. بافت طبیعی و زیبای سنگ سندستون هم متاثرازهمین رسوبات ماسه ای می باشد که با به کاربردن این سنگ درساختمان گویی بخشی از محیط زیست طبیعی را به نمایش گذاشته اید.

به دلیل کانی های رسی موجود درماسه سنگ قابلیت صیقل پذیری سنگ کم شده و درنتیجه اغلب هنگام فرآوری روی سنگ به صورت سنگ تیشه ای، گیوتین، چرمی، بوش همر، بادبر می کنند. سنگ سنداستون را در رنگ های کرم، قهوه ای مایل به نخودی، سفید و خاکستری می توان یافت. ماسه سنگ ها سختی کمی دارند. بنابراین کاربرد آن در کف مکان های پرتردد و پله ها مناسب نمی باشد. ازدیگر خصوصیات سنگ سنداستون می توان به : مقاومت بالا در برابر هوازدگی و جذب آب بالا ( مناسب برای سرویس بهداشتی نمی باشد ) اشاره نمود.

کاربرد سنگ سنداستون

بهترین کاربرد سنگ سنداستون به عنوان نمای خارج ساختمان، دیوارهای فضای داخلی و همچنین مصنوعات سنگی می باشد.

در هنگام کارکردن سنگ سنداستون از گیره های اسکوپ برای اتصال آن به دیوار کمک میگیرند، دلیل آن هم چسبندگی کم سنگ سنداستون با سیمان و ملات می باشد.

سنگ اسلیت ( لوح )

سنگ اسلیت یا لوح ساخته شده ازترکیب کانی‌هایی مثل ایلیت، کوارتز و موسکویت و از اولین و ریزدانه‌ترین سنگ های دگرگونی با شیستوزیته (یا فولیاسیون: سنگ های دگرگونی به صورت ورقه های موازی) به حساب می آید که حاصل دگرگونی ضعیف شیل‌های رسوبی می باشد. جهت شیستوزیته لزوما در جهت لایه بندی های رسوبی نیست بلکه در جهت فشارهای دگرگونی می باشد. همانطور که اشاره کردیم سنگ لوح به دلیل دگرگونی خفیفی که نسبت به دیگر سنگ های دگرگونی دارد، امکان دیده شدن فسیل و بقایای جانداران میکروسکوپی در آن خارج از تصور نیست.

سنگ اسلیت در رنگ های سبز ، سبزآبی ، بنفش و به طور معمول خاکستری رنگ تا سیاه دیده می شود.

توجه به این نکته مهم است که به دلیل شباهت اسلیت با شیست (یا شیل) نباید آن ها را بجای هم اشتباه گرفت.

از ورقه های اسلیت می توان در سقف خانه استفاده کرد.

به این شیستوزیته قوی ” کلیواژ اسلیتی ” می‌گویند که در اثر فشار قوی که بر دانه‌های ریز رس وارد شده و باعث می‌شود که آن‌ها در صفحاتی موازی با جهت فشار رشد کنند. اگر ورقه‌های اسلیت‌ها را با ابزاری در جهت شیستوزیته از هم جدا کنیم می‌توانیم از آن‌ها برای ساختن سقف خانه‌ها استفاده کنیم. اسلیت‌ها معمولاً خاکستری رنگ یا سیاه می‌باشند ولی به رنگ‌های بنفش، سبز و سبزآبی نیز دیده می‌شوند.اسلیت را نباید با شیل یا شیست به علت شکلشان اشتباه بگیریم.

سنگ کریستال ( چینی )

سنگ کریستال ازدسته سنگ های دگرگونی است که در نتیجه متبلور شدن مجدد توده سنگ های آهکی (دولومیتی ) دراثرعوامل درونی همچون فشار و دمای بالا بوجود آمده است. این میزان دگرگونی و تفاوت جزئی در تشکیل مواد سنگ، موجب تفاوت در سنگ های چینی کریستالی شده است. سنگ چینی نوعی از سنگ مرمریت با بافت بلوری غالبا درشت است که همین اندازه ی بلورها، آن را ازسنگ های کربناتی رسوبی متمایز کرده است. سنگ کریستال متشکل از کانی های سیمونیت، کوارتز (تاثیر مستقیمی بر میزان سختی سنگ دارد) ، گرافیت، هماتیت و…می باشد و از اصلی ترین آن ها می توان به کلسیت و ولاستونیت اشاره نمود.

سنگ کریستال  بنا به دلایلی که در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد، برای مصارف داخل و خارج ساختمان جزء پر مصرفترین سنگ های ساختمانی محسوب می شود. به طوریکه از زمان های قدیم نیز شاهد بناهای زیبای کار شده از این سنگ بوده ایم. این سنگ ها از مقاومت بسیار خوبی در برابر سرما و یخبندان برخوردارند و باتوجه به تخلخل حداقلی و جذب آب بسیار کم بهترین گزینه در استفاده در قسمت های مرطوب و در تماس با آب هستند. به طور کل سنگ های کریستال قابل کاربرد در هر بخش ساختمان اعم از نما، کف، پله، دیوار و … است.

عموما سنگ های چینی و کریستال را یکی می دانند ولی در اصل سنگ ها با دانه های بلوری ریز، چینی اند و آن ها که دانه های درشت تری دارند در دسته کریستال ها قرار می گیرند. سنگ های کریستال ( چینی ) می توانند به صورت یکدست سفید و یا همراه با شاله ها و هاله های رنگی باشند. آن دسته از سنگ هایی که شاله دارند بوک مچ و فورمچ های فوق العاده زیبایی از آن ها می توان تهیه کرد که برای دیوار و کف در هرقسمت قابل کاربردند.

به علت تنوع کانی ها در ساختار سنگ های چینی، شاهد رنگ های گوناگونی مثل: زرد متمایل به کرمی (به دلیل وجود لیمونیت )، خاکستری روشن تا تیره ( به دلیل وجود  کربن )، قرمز یا صورتی (به دلیل هماتیت )، سبز ( به دلیل وجود انواع سیلیکات و کلریت ) و خالص ترین آن، همان سفید بلوری هستیم.

شاید شما هم اولین باری که نام این سنگ به گوشتان خورده باشد، باخود تصور کرده باشید که سنگی از کشور چین است و به همین خاطر چنین نامی به خود گرفته اما با مشاهده نزدیک از ظاهرسنگ و زدن تلنگری به آن  و صدایی که از آن به گوش می رسد متوجه وجه تشابه سنگ کریستال چینی با ظروف چینی و دلیل این نامگذاری شده اید.

ویژگی های سنگ کریستال

• سنگ کریستال جذب مطلوبی نسبت به ملات دارد و اگر بخواهیم آن را به لحاظ چسبندگی به ملات وسیمان با تراورتن و گرانیت مقایسه نماییم باید بگوییم که چسبنده تر از گرانیت و نچسب تر از تراورتن است. ( البته همانطورکه میدانید تراورتن به دلیل تخلخل بسیاری که دارد، از سایر سنگ ها در جذب ملات ، حرف اول را میزند و این دلیلی بر ناکارآمدی سنگ چینی نیست).
• از دیگر ویژگی های سنگ کریستال مقاومت خوب در برابر هوازدگی های سطحی و عمقی می باشد پس با خیال آسوده نه تنها در فضای داخلی ساختمان بلکه در نمای بیرونی ساختمان می توان به کار برد.
• دوام، استحکام و مقاومت فشاری بسیار بالا که مقاومت آن در برابر ضربه را بالابرده و به راحتی ترک نمی خورد.
• جذب آب پایین از دیگر ویژگی های سنگ کریستال چینی است که در کنار سایر ویژگی های ذکر شده اش موجب کاربرد آن در قسمت هایی همچون: آشپزخانه، حمام، دستشویی و استخرها که در معرض رطوبت و آب ریز هستند شده است.
• همچنین سنگ چینی از نظر سهولت در نظافت نیز رضایت بخش می باشد.
• قابلیت حکاکی بر روی آن که موجب ایجاد طرح و نقش های گوناگونی می شود.

سنگ گنیس

سنگ گنیس یا همان سنگ جرقه از دیگر سنگ های دگرگونی (از سنگ های آذرین ) با دانه های درشت است که به لحاظ ترکیبات ساختاری شبیه سنگ گرانیت است و در تشخیص ممکن است برخی افراد را دچار اشتباه کند. ولی گرانیت یک سنگ آذرین است.در حالیکه سنگ گنیس، صخره ای است و حاصل دگرگونی سنگ آذرین، تحت فشار و دمای بیشتر ( در مقایسه با گرانیت ) بوده است. سنگ گنیس سنگی سخت و حاوی ترکیب های معدنی: میکا، فلدسپات و کوارتز می باشد. واژه گنیس در لغت به معنی ” به درد نخور” و ” پوسیده ” است. درست است که این سنگ هم در دسته سنگ های ساختمانی به شمار می رود اما به دلیل وجود مواد سمی که دارد کاربرد چندانی از آن نمی شود.

سنگ گنیس ممکن است در رنگ های: صورتی، بنفش، خاکستری روشن و تیره و خاکستری مایل به سبز یافت شود.سنگ گنیس با توجه به ترکیب کانی ها و دانه بندی در دو نوع هتروژن و هموژن می باشد که پراکندگی دانه ها در گنیس هموژن تقریبا یکنواخت است. درصورتیکه در گنیس هتروژن این گونه نمی باشد و به صورت لایه های نواری یا چشمی (مثلا  کانی کوارتز بصورت عدسی شکل و درشت در بافت سنگ خودنمایی می کند ).

سنگ کوارتز

سنگ کوارتز سنگی ساخته شده از طبیعت و مواد مصنوعی توسط مهندسینمی باشد. فرایند ساخت این سنگ شامل ترکیب رزین و رنگدانه ها و دیگر موادی همچون تکه های شیشه می باشد. محصول به دست آمده سنگی با نمای طبیعی در طرح و الگوهای مختلف و طیف رنگی زیبا و متضاد ازهم در رنگ های خاکستری، بژ، قهوه ای، زنگ زده است. سنگ کوارتز بدست آمده بسیار با دوام و دارای بافتی سخت و غیر متخلخل است و در نتیجه در برابر خراشیده شدن سطح مقاومت بالایی دارد. همین ویژگی از رشد باکتری در سطوح آن نیز جلوگیری می کند و نحوه مراقبت و نظافت سنگ کوارتز را سهولت بخشیده است .

سنگ کوارتز و کوارتزیت به دلیل شباهت نزدیکی که در نام خود دارند ممکن است در شخص این تصور را به وجود آورد که این دو سنگ ، یکی هستند. در صورتیکه کاملا متفاوت از یکدیگر هستند .یکی از تفاوت های بارز این دو سنگ در طبیعی و مصنوعی بودن هر یک می باشد.

سنگ کوارتزیت، سنگی از دل طبیعت و از دسته ی ماسه سنگ ها، که تحت تاثیر فشار و گرمای بسیار در اعماق زمین در طول زمان، با ذوب شدن بلورهای کوارتز بوجود آمده است.

کوارتزیت سنگی نسبتاً سخت است. اما دارای چگالی کمتری نسبت به کوارتز و حساس تر نسبت به لک شدن می باشد. به لحاظ ظاهری سنگ کوارتزیت شبیه به سنگ گرانیت ( ولی سخت تر ) و مرمر می باشد. از دیگر ویژگی های سنگ کواتزیت می توان به مقاومت در برابر اسید ( به دلیل متراکم بودن ) و همچنین به متخلخل بودن آن اشاره کرد که البته درصد تخلخل در گونه های آن کمی متفاوت است . مواد معدنی موجود در سنگ کوارتزیت باعث تنوع رنگی مثل : طلایی ، قهوه ای متمایل به قرمز ، صورتی و بطور معمول تر در رنگ های خاکستری روشن و سفید شده است .

نکات کلیدی قبل از خرید انواع سنگ های ساختمانی

ساختار سنگ

در زمان اکتشاف هر معدن ، نمونه هایی از آن به آزمایشگاه های تخصصی برده می شود و با انجام تست های مختلف ، مشخصه های سنگ ، کانی های تشکیل دهنده و … مورد بررسی قرارمی گیرد . بعد از آن بشرط تطبیق با استانداردهای سنگ ساختمانی ؛ وارد فاز بهره برداری ، فرآوری و عرضه قرار می گیرد .دانستن این موارد دانش کافی از زمین شناسی و شناخت کامل سنگ ها را می طلبد که خارج از صبر و حوصله خریداران است . از این رو تنها شناخت نسبی از سنگ ها و مشاوره با افراد متخصص در این زمینه کفایت می کند . اما چیزی که اهمیت دارد این است که شرایط پیدایش و ساختار هر سنگ ، تعیین کننده شکل ظاهری ، نوع کاربری و رفتار سنگ در شرایط مختلف است .

به طور مثال وجود درصد بالای آهک در سنگ های ساختمانی ، موجب سفیدی سنگ اما با جذب آب و لک پذیری بسیار شود . بنابراین از چنین سنگ های نمی توان برای نمای بیرونی شهرهای آلوده ، پربارش و مرطوب استفاده کرد ( مثل لایسمتون ها ) . ضمن آنکه چنین سنگ هایی سست بوده و ساب پذیری آنچنان مطلوبی در مقایسه با سنگ های رسوبی آهکی ( مثل تراورتن‌ها )  ندارند . نمونه دیگر از سنگ های ساختمانی که درصدی آهک ( در هرسنگ متفاوت است ) در آن ها وجود دارد ، مرمریت‌ها هستند . اما مرمریت ها به دلیل وجود منیزیم در ساختارشان ، سنگ های قوی تر و مستحکم تری هستند که جذب آب بسیار کمتری در مقایسه با لایمستون ها و تراورتن ها دارند . چنین ویژگی های در این سنگ موجب کاربرد فراوان آن برای استفاده در سنگ پله و کف ساختمان ها شده است .یا مثلا وجود زیاد فلدسپات در سنگ موجب ضعف سنگ می شود . زیرا دی اکسید کربن به عنوان حلال پتاسیم ، سدیم و کلسیم عمل کرده و موجب پودر شدن سنگ طی زمان می شود .یا وجود میکا باید به میزان کمتر از ۲ تا ۳ درصد برای سنگ های ساختمانی باشد .وجود سیلیکات به عنوان مواد سیمانی نیز ، موجب استقامت سنگ در برابر هوا می شود .نوع چینش و فشردگی( تراکم) ذرات سنگ ، مدت زمان فرآیندتشکیل سنگ ، شرایط زیست محیطی ، همگی از عوامل پایه ای در جنس ، ظاهر و نوع کاربردسنگ به شمار می آیند .

درجه کیفی

از عوامل تاثیرگذار بر ظاهر و دوام سنگ های ساختمانی ، درجه کیفی آن هاست . سنگ های پس از برش توسط کارگران به دسته های مختلفی تقسیم می شوند که این دسته بندی رابطه مستقیمی با کیفیت ظاهری سنگ و فرآوری آن دارد . در واقع هر سنگی که عاری از هرگونه ناخالصی ، طرح غیرمعمول ، ترک ، سوختگی ، غدد و نقص ظاهری باشد در دسته باکیفیت ترین سنگ های چیده می شود که قیمت بیشتری نسبت به بقیه خواهد داشت .

مثلا در سنگ‌های چینی روشن مثل چینی نیریز ، هرچه سفیدی زمینه بیشتر باشد، سنگ در سورت بالاتری قرار می‌گیرد. یا در مرمریت‌ها هرچه رگه های آهکی ، زنجیرهای روی سطح سنگ ، سوختگی ،ترک کمتر باشد ، سنگ مرغوب تری خواهیم داشت . مثلا در مرمریت لاشتر وجود لک های سوخته ، به عنوان عیب در سنگ تلقی می شود که باعث افت قیمت سنگ لاشتر می شود . ( البته چنین سنگ هایی برای فرآوری های دیگری که روی سطح قرار می گیرند بهتر است . مثل تیشه ای کردن )

و یا در تراورتن ها به دلیل بازه رنگی بسیار زیاد ، هرچه دسته های سنگ ، نزدیکی رنگ زمینه بیشتری به هم داشته باشند و عاری از هرگونه فسیل و ناخالصی باشند ، در درجات بالاتر دسته بندی می شوند .

نکته : مواردی که به آن ها اشاره شد تنها نمونه ای از معایب ظاهری سنگ در درجه بندی بود و موارد بسیار دیگری هم می توانند شامل شوند .

طبیعی است که در هر نوع از سنگ ساختمانی ، هرچه سورت انتخابی مرغوب تر باشد ، علاوه بر ظاهر جذاب تر  ، کیفیت و طول عمر بیشتری هم خواهد داشت . اما همیشه هم الزام به خرید سنگ سوپر و درجه یک نیست . بسته به نیاز ، نوع پروژه ، نوع کاربری و بخشی که قرار به استفاده از سنگ است ، اهمیت این موضوع تغییر می کند .

فرآوری و مواد مصرفی

یک سنگ از مرحله برش توسط ماشین های برش سنگ مختلف گرفته تا رنگ زنی و توری پشت سنگ ، ملزم به گذراندن مراحل مختلفی است تا به محصول مورد استفاده تبدیل شود . هرچقدر کارخانه به تجهیزات بروزتر و بهتری مجهز باشد و نوع موادی که در پروسه فرآوری به کار می برند بهتر باشد ، در کیفیت نهایی محصول تاثیرگذار خواهد بود . مثلا نوع رزین ، توری مصرفی ، رنگ و… از جمله مواردی هستند که اگر از نوع با کیفیت نباشند و یا به درستی بروی سنگ اعمال نشود ، بعد از مدتی که از کارشدن سنگ بگذرد ، تاثیر خود را بروی سنگ آشکار می کند . یا نوع دستگاه برش تاثیربسزایی در میزان پرتی سنگ ، کالیبر شدن ، دقت در ابعاد و گونیای سنگ مواردی از این نظیر خواهد داشت . به همین خاطر ، این که سنگ از کجا تهیه می شود ، بسیار اهمیت دارد .
مطالعه تاثیر فرآوری بر قیمت سنگ

آنالیز سنگ (جذب آب ، مقاومت سایشی و … )

همانطور که پیش تر هم گفته شد هر سنگ بعد از اکتشاف مورد آزمایش های مختلفی قرار می گیرد . مقادیر حاصل همان پارامترهای آنالیز سنگ هستند که باید با استانداردهای تعیین شده برای سنگ ساختمان تطابق داشته باشند . از جمله این پارمترها مقاومت سایشی ، مقاومت خمشی ، نرخ جذب آب ، درصد تخلخل ، سختی و…. هستند .هریک از این مقادیر تعیین کننده نوع کاربرد سنگ برای بخش های مختلف هستند .

مثلا برای انتخاب سنگ کف در میان انواع سنگ ساختمانی ، باید به دنبال مستحکم ترین آن که از جذب آب حداقلی هم برخوردار باشد استفاده کرد . همچنین به دلیل رفت و آمد مکرر می بایست مقاومت سایشی بالایی هم داشته باشد . حال اگر قرار باشد برای سرویس بهداشتی به کار رود باید حساسیت بیشتری در جذب آب آن داشت و به دنبال جذب رو به صفر برای چنین قسمتی بود .

اما برای کاربرد دیوار داخل سالن نشیمن ، لابی و مواردی از این نظیر فاکتورهای بالا چندان اهمیتی ندارند و بیشتر از هرچیزی زیبایی سنگ اهمیت دارد .در یک نگاه کلی می توان گفت که آگاهی از آنالیز سنگ ، در انتخاب سنگ بخش موردنظر کمک شایانی خواهد نمود .مثلا در رابطه با جذب آب و لک پذیری بیشترین مقدار متعلق به لایمستون ها و کمترین و حتی در بعضی موارد رو به صفر متعلق به گرانیت هاست .به لحاظ سختی و مقاومت سایشی هم در درجه اول سنگ های گرانیت و پس از آن به کریستال ها ، مرمریت ها و …. می توان اشاره کرد . حال با توجه به اهمیت برخی از این موارد به بررسی مجزا چند نمونه از این آیتم ها می پردازیم :

سختی ومقاومت

سنگ های ساختمان باید به اندازه کافی سخت باشند تا تنش های ایجاد شده بر اثر لرزش را حفظ کنند . بنابراین در لیست پارامترهای انتخاب سنگ  باید به آن توجه شود .

سختی یا نرمی اجزا ، نسبت مواد معدنی سخت و نرم ، شکل و اندازه مواد معدنی ، انسجام ، تخلخل ، تراکم ، مواد سیمانی موجود درسنگ همگی ازمواردی هستند که بر سختی و مقاومت سنگ اثر گذارند و جزء مهم ترین پارامترهای انتخاب سنگ ساختمان به شمارمی آیند . زیرا نقش مستقیمی درنوع کاربرد سنگ دارد .

باتوجه به میزان سختی سنگ ، مصرف سنگ هم متمایزمی شود . برای سنگ های ساختمانی ،ضریب سختی نباید کمتراز ۱۴ باشد. این درحالی است که برای جاده سازی ها حداقل مقدارمعین شده ۱۷ می باشد .

به طورمثال برای مصارف ساختمانی ، برای استفاده درکف و یا سنگ پله ، باید ازسنگی با درجه ی سختی بالا استفاده کرد تا دربرابرفشاروسایش دوام بیاورد . اما درمواردی همچون دیوارها که بیشتر جنبه ی تزیینی ساختمان را برعهده دارند ، دیگر نیازی به این همه حساسیت نیست .

تخلخل وجذب آب

یکی دیگر از موارد مهم در انتخاب انواع سنگ ساختمان ، تخلخل است . تمامی سنگ ها منافذی دارند که موجب جذب آب خواهند شد . با توجه به نوع سنگ مقداراین خلل و فرج ها متفاوت است . مثلا در سنگ های متراکم این مقداربسیارناچیزاست . مثل گرانیت ، کریستال چینی و … اما درسنگ هایی مثل تراورتن این مقدارچندین برابراست .البته این حفرات سنگ به شرطی که بتواند ازنفوذ آب به داخل سنگ جلوگیری کند ، خود می تواند یک امتیاز برای سنگ به شمارآید .چرا که همین تخلخل های موجود درسنگ ، اول ازهمه موجب سبک وزن شدن سنگ می شوند و وزن سازه را تا حد زیادی کاهش می دهند .ازطرفی چسبندگی بسیاربالا با ملات وسیمان خواهند داشت . ازاین روگزینه‌ای مناسب برای استفاده در ارتفاعات هستند و دیگر نگران رها شدن و سقوط سنگ نخواهیم بود .

حال چگونه از نفوذ آب پیشگیری می‌کنند ؟
در کارخانه های سنگبری به کمک ماستیک هایی شبیه به رنگ زمینه ی سنگ ، حفرات سنگ را پر می‌کنند . بعد ازآن با استفاده ازمواد رزین واپوکسی ، UV سطح سنگ راپوشانده و به این ترتیب سنگ را دربرابرنفوذ آب مقاوم کرده وازرنگ پریدگی آن جلوگیری می کنند . همچنین باعث براقیت بیشترسطح می شوند .

مقاومت در برابر حرارت

همانطورکه می دانید انبساط وانقباظ زیاد درسنگ براثرگرم و سرد شدن ، عامل مهمی در خرد شدن و ازبین رفتن سنگ می شود . منظورازمقاومت دربرابر حرارت این است که اگر دما بسیار بالا رفت ، سنگ انبساط بسیار کمی داشته باشد . سنگ های ماسه ای دراین مورد بهترازدیگرسنگ ها عمل کرده اند . همینطورسنگ هایی مثل تراورتن در برابر آتش مقاومند و حتی به عنوان عایق عمل می کنند .

نوع کاربری ساختمان و بخش مورد استفاده

انواع سنگ ساختمان برای کاربردهای مختلفی هستند . این به کارگرفتن می تواند برای بخش داخلی ساختمان باشد و یا در محوطه سازی و نمای بیرونی به کار رود . مثلا بنابر نوع استفاده و قسمتی که قرار به استفاده از سنگ است ، طبیعتا نوع سنگ هم متفاوت است . مثلا ستگی که در محوطه یا نمای بیرون به کار می رود با سنگی که برای بخش هایداخلی به کار می رود فرق می کند . چرا که باید تحمل شرایط جوی را هم ( اعم از نور آفتاب ، بارندگی های ، آلاینده ها ، اختلاف دما ، سرما ، گرما و … ) داشته باشد . علاوه بر این ها اگر برای کف و پله های بیرونی به کار رود که باید نسبت به ضربه ، وزن و سایش مقاومت بسیار بالاتری هم داشته باشد .

حال اگر بنا به استفاده از آن برای دیوار داخل ساختمان همچون دیوار لابی ، اتاق نسیمن ، تی وی روم و مواردی از این نظیر باشد ، زیبایی از مهم ترین فاکتورهای انتخاب خواهد بود . اما اگر بنا به استفاده از همین سنگ برای قسمت مرطوب و درتماس با آب باشد ، می بایست جذب آب و لک پذیری حداقلی و رو به صفر داشته باشد ( مثل سنگ های چینی یا گرانیت) . یا مثلا سنگی که برای کانتر انتخاب می شود ، علاوه بر دوام بسیار دربرابر خش پذیری ، باید نسبت به حرارت ، مواد شوینده و اسیدی ولک شدن هم مقاوم باشد . حال اگر بنا به کاربرد سنگ برای درپوش دیوارهای محوطه و جانپناه باشد ، چی ؟ طبیعتا سورت های ضعیف سنگ های تراورتن گزینه ای مقرون بصرفه خواهند بود .

مساله مهم دیگر نوع کاربری پروژه است . مثلا برای سنگ پله مابین طبقات یک ساختمان مسکونی چندطبقه ،می توان از مرمریت استفاده کرد اما اگر همین ساختمان کاربری عمومی تری داشته باشد ( مثلا متعلق به یک موسسه باشد ) دیگر کاربرد مرمریت چندان مناسب نخواهد بود . مگر آنکه از کیفیت بسیار بالایی برخوردار باشد . که باز هم گزینه اول پیشنهادی سنگ هایی همچون گرانیت و کریستال چینی ها هستند .

اقلیم منطقه عاملی اساسی در انتخاب انواع سنگ ساختمانی

آنچه در دوام و طول عمر سنگ تاثیر زیادی دارد توجه به تناسب سنگ انتخابی با شرایط منطقه ای است . این موضوع بالاخص برای سنگ نما و محوطه اهمیت دارد . مثلا سنگ نمایی که در یک منطقه سردسیر و یخبندان به کار می رود باید تحمل بالایی داشته باشد تا دچار ترک و شکستن نشود . یا سنگی که برای یک منطقه پربارش است نباید از سنگ های آهکی برای استفاده کرد چرا که جاذب شدید رطوبت هستند .

برای مناطقی که امکان طوفان شب و سایش سنگ وجود دارد ، سنگ مصرفی می بایست مقاوم در برابر سایش باشد . یا برای یک منطقه صنعتی که درصد آلاینده ها زیاد است ، سنگ هایی با نرخ جذب آب حدقل و لک پذیری بسیار کم مناسبند . در چنین مناطقی به دلیل ترکیب باران با مواد آلاینده ، باران های اسیدی بوجود می آید که اگر سنگ نسبت به مواد اسیدی هم مقاوم نباشد ، بعد از گذشت چندسال از بین می رود .

در مناطقی که هم میزان تابش نور آفتاب زیاد است ، سنگ با سرعت بالایی دچار رنگ پریدگی می شود . برای چنین آب و هوایی باید از سنگ های روشن و متمایل به سفید ( برای دفع گرما و صرفه جویی انرژی )استفاده کرد و از انتخاب سنگ مرمریت برای این منظور باید پیشگیری کرد .

البته در رابطه با سنگ های مرمریت همیشه گفته ایم که تحت هیچ شرایطی در فضای باز و محیط بیرونی استفاده نشوند . چرا که نه در برابر رنگ پریدگی مقاومند و نه در برابر گرم وسرد شدن و بارندگی ها .

حال که صحبت از کاربرد مرمریت ها در محوطه شد باید اشاره به چندنمونه از استثنا های آن داشته باشیم . مثلا از سنگ تیشه ای لاشتر و سنگ تیشه ای گندمک برای کاربردهای مختلف ( سنگ پله ، کفپوش محوطه ، نما ، رمپ ) استفاده می شود . حال اگر منطقه مورد نظر با یخ بندی شدید مواجه باشد استفاده از کریستال و گرانیت پیشنهاد می شود .

شرکت بازرگانی ایران اسلب با ایجاد بستری مناسب ، امکان فروش اینترنتی سنگ ساختمانی را فراهم نموده است تا در زمان ارزشمند مشتریان خود صرفه جویی نماید . برای دریافت مشاوره با کارشناسان ما همین الان تماس بگیرید .