برای نمای ساختمان سنگ اسلب کار کنم بهتره یا طولی ؟

سنگ های مصرفی برای نمای ساختمان از تنوع بسیاری برخوردارند . این تنوع شامل نوع سنگ ( تراورتن ، چینی ، گرانیت ، لایمستون ، ترامیت ) ، رنگ ، کیفیت ، قیمت و ابعاد می باشد. در چندسال اخیر استفاده از سنگ های تراورتن برای نما ، در کشور ما رونق زیادی یافته است . از جمله دلایل آن هم : وزن کم ، چسبندگی عالی با ملات ، ضدحریق بودن ، تنوع رنگ و دوام مناسب در برابر سرماست . اما این به معنی نیست که تنها سنگ نمای مصرفی تراورتن است ! بلکه از سنگ های دیگری هم برای این منظور استفاده می شود و انتخاب سنگ به غیر از آنکه سلیقه ای باشد برحسب شرایط آب و هوایی انتخاب می شود . حال که تمام جوانب انتخاب را بررسی کردیم نوبت به انتخاب سنگی با ابعاد مناسب می رسد . سنگ در چه ابعادی استفاده شود بهتر است ؟ آیا از اسلب هم می توان برای نما استفاده کرد ؟ در صورت کاربرد اسلب چه نکاتی باید مدنظر قرار بگیرد ؟ پس همراه ما باشید تا به بررسی هرکدام بپردازیم .

در نمای ساختمان آنچه تاکنون رایج بوده است ، استفاده از سنگ طولی است . حال چه سنگی را سنگ پلاک یا طولی می گویند ؟

سنگ طولی

زمانی که کوپ سنگ توسط قله بر ( تک تیغ یا سی تیغ ) برش داده می شود ، سنگ هایی  باعرض معین و طول آزاد بدست می آید . به چنین سنگ هایی ، سنگ طولی می گویند . عرض این سنگ ها ۴۰ و ۶۰ سانتی متر می باشد که در کشور ما ۴۰ طولی رایج تر است .چرا که وزن کمتری دارد و حمل و نقل آن آسان تر است . همچنین هزینه کمتری دارد .

نکته : عرض سنگ متناسب با قطر تیغه قله بر است . یعنی تیغه ای که برای برش عرض ۴۰ سانتی استفاده می شود کوچکتر از تیغه برش سنگ ۶۰ سانتی است .

سنگ اسلب

سنگ های قواره بزرگی که متناسب با سایز کوپ می توانند ابعاد متفاوتی داشته باشند ( ابعاد بیش از یک متر) را اسلب می گویند . سنگ اسلب قابل مصرف برای کانتر ، کف ، دیوار و حتی پله هاست . سنگ اسلب به دلیل آن که سطح زیادی را پوشش می دهد و بندکشی در آن به حداقل می رسد ، ظاهر یک تخته ای دارد . همین ویژگی موجب نمایان شدن جلوه ی بهتر و زیباتری از سنگ و طرح آن می شود . خصوصا زمانی که به صورت بوک مچ و فورمچ به کار رود ! نمونه های بی نظیری از بوک مچ و فورمچ ها را می توان در برخی از سنگ های مرمریت ، کریستال ، مرمر و تراونیکس پیدا کرد .

نکته : از آنجایی که قله بر توان تولید سنگ هایی با حداکثر ۶۰ سانتی متر را دارد ؛ برای داشتن عرض ۸۰ سانتی متر به بالا از دستگاه اره بر استفاده می شود .

نکته : بهتر است از اسلب گرانیت که دارای تراکم و وزن بالایی است برای سنگ کف و از اسلب مرمر ، تراونیکس و تراورتن برای دیوارها استفاده کرد . استفاده از اسلب سنگ های چینی برای دیوار و کف ( چه در داخل ساختمان و چه در نمای بیرون ) بلامانع است . در رابطه با اسلب سنگ های مرمریت هم بنا بر مشخصه های فیزیکی سنگ ، قابلیت کاربرد برای دیوارها و کف داخل ساختمان را دارند ؛ اما فراموش نکنید که آن هایی که نرخ جذب آب بالاتری دارند تنها برای دیوارها مناسبند نه کف !

در یک نگاه کلی می توان گفت که تنها سنگ هایی قابلیت ، برش به صورت اسلب را دارند که از کیفیت و سلامت بالایی برخوردار باشند و ظاهری زیبا از خود به نمایش بگذارند .

مورد دیگر در نحوه فرآوری این سنگ هاست . فرآوری اسلب خط تولید جداگانه ای دارد و هر کارخانه ای قادر به تولید آن نیست . زیرا نیازمند لوازم و دستگاه های مجهزتری است و پروسه تولید گران قیمت تری خواهد داشت . از این رو ادعای اینکه سنگ های اسلب از کیفت بالایی برخوردارند ، بی اساس نیست .

چرا استفاده از سنگ اسلب چندان متداول نیست ؟

بزرگترین و مهم ترین موردی که باعث منع استفاده از اسلب برای پروژه ها شده است ، حمل و نقل آن است . از آنجایی که سنگ در ابعاد بزرگی است و وزن زیادی دارد ، برای انتقال آن به طبقات بالایی ساختمان دردسرهای زیادی وجود دارد . متاسفانه در حال حاضر که من در حال نگارش این مقاله هستم ، همچنان تجهیزاتی جهت تسهیل جابجایی اسلب در دسترس نبوده و کماکان مشکلات حمل اسلب پابرجاست . از طرفی کار کردن با چنین ابعاد بزرگی از سنگ ، جدای از بالا بودن دستمزدها، مشقت های خود را به هنگام نصب دارد . حال تصورکنید که چنین مشکلاتی بخواهد در ارتفاعات بیشترگریبان گیر سنگ کار شود ! از آن مهم تر شخصی است که قرار است این کار به او محول شود . قطعا مهارت و تجربه او باید مدنظر قرار گیرد . این ها از جمله دغدغه هایی است که پیمانکاران و مهندسین را در خصوص انتخاب سنگ اسلب مردد می کند .

استفاده از اسلب در چه قسمت هایی از نما رایج تر است ؟

با وجود مشقت هایی که برای حمل و نصب سنگ های اسلب وجود دارد اما ؛ نمی توان منکر استفاده از آن ها شد . چرا که استفاده از سنگ اسلب علاوه بر ظاهری لوکس ، ارزش افزوده زیادی به ساختمان می بخشد و قدرت فروش و رقابت را بالا می برد .  . همانطور که گفته شد سنگ اسلب قابلیت استفاده در نمای داخلی و بیرونی را دارد .  اگر قرار است سنگ اسلب برای دیوار به کار رود ، حتی الامکان به دنبال سبک وزن ترین سنگ باشیم .مثلا اسلب تراورتن بهترین گزینه است . البته گاهی بر اساس سلیقه کارفرما یا شرایط اقلیمی منطقه ، چاره ای جز انتخاب سنگ های متراکم همچون گرانیت و کریستال چینی وجود ندارد . این سنگ ها باتوجه به ساختارشان از مقاومت و استحکام بیشتری برخوردارند اما وزن زیاد ، جذب آب کم و تخلخل پایین مشکلاتی در نصبشان بوجود می آورد که تنها راه چاره ی آن استفاده از روش های نصب خشک سنگ است . نصب خشک خود به چند روش قابل اجراست که یکی از بهترین انواع آن ، استفاده از چسب سنگ های دوجزئی برپایه رزین اپوکسی است . این روش علاوه بر اتصالی ایمن موجب کاهش چشم گیر وزن ساختمان می شود .

به طور کل بهتر است برای نمای ساختمان ، تنها دیوارهای پایینی ساختمان ( تا سقف طبقه اول ) را اسلب کنید . چرا که زمین نقش تکیه گاه را برای آن ایفا می کند .

نتیجه گیری

باتوجه به مواردی که گفته شد ، استفاده از سنگ های طولی و تایل به دلیل ابعاد کوچکتر ، وزن کمتر ، حمل و نقل راحت تر ، نصب سریع و آسان تر و مقرون بصرفه تر بودن بیش از اسلب استفاده می شود . همچنین خطرات و خسارات ناشی از سنگ های طولی به مراتب بسیار کمتر و جبران پذیرتر از اسلب است . با این وجود سنگ های اسلب را در پایین ترین ارتفاع نما یعنی تا همان سقف اول استفاده می کنند و اغلب کاربرد آن را در بخش ها ورودی ساختمان و در ترکیب با سنگ های طولی شاهدیم .

بنابراین در حال حاضر بیشترین حجم تولید سنگ های ساختمانی برای نما در ابعاد ۴۰ طولی و از جنس تراورتن ها و بعضا لایمستون هاست .